doorzoek de site
Typ hierboven je zoekterm en klik op het icoontje. Ben je op zoek naar de betekenis van je droom, typ dan enkel het onderwerp in en niet "betekenis droom over ...".
Borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) is een complexe psychische aandoening die vooral invloed heeft op hoe iemand zichzelf ziet, hoe iemand zich verhoudt tot anderen en hoe die persoon emoties ervaart en reguleert. Kenmerkend voor BPS:
- emotionele instabiliteit
- impulsief gedrag
- verstoorde zelfbeleving
- moeilijke interpersoonlijke relaties
Borderline persoonlijkheidsstoornis behoort tot de persoonlijkheidsstoornissen. Mensen met BPS hebben vaak een instabiel zelfbeeld, sterke stemmingswisselingen, moeite met relaties en een intense angst voor verlating. Hun emoties zijn vaak extreem en kunnen plotseling omslaan.
Borderline ontstaat meestal door een combinatie van factoren.
hoe herken je borderline
bij jezelf
- je voelt je vaak emotioneel overrompeld
- je wisselt snel van mening over anderen of jezelf
- je bent extreem gevoelig voor kritiek of afwijzing
- je ervaart regelmatig gevoelens van leegte of zinloosheid
- je handelt impulsief, vaak vanuit intense emoties
bij anderen
- de persoon kan heftig reageren op kleine dingen
- er is sprake van onvoorspelbaar gedrag zoals plotseling afstand nemen of juist claimend gedrag
- er kunnen conflicten of heftige ruzies zijn in relaties
- zelfbeschadiging of suïcidaal gedrag kan voorkomen
symptomen van borderline
Volgens het handboek voor psychiatrische stoornissen moeten er minstens vijf van de volgende negen criteria aanwezig zijn voor een officiële diagnose.
- verwoede pogingen om feitelijke of vermeende verlating te voorkomen
- intense relaties met wisseling tussen idealisering (ophemelen) en devaluatie (neerhalen) van anderen
- identiteitsstoornis met instabiel zelfbeeld of gevoel van eigenwaarde
- impulsiviteit in minstens twee schadelijke gebieden zoals uitgaven, seks, drugs, roekeloos rijden of eetbuien
- recidiverend suïcidaal gedrag of zelfbeschadiging zoals snijden of overdoses
- affectieve instabiliteit met extreme stemmingswisselingen die vaak enkele uren duren
- chronisch gevoel van leegte met gevoel alsof je nergens bij hoort of niets voelt
- inadequate, intense woede of moeite woede te beheersen tijdens driftbuien, sarcasme of vechtpartijen
- voorbijgaande, stress gerelateerde paranoïde ideeën of ernstige dissociatieve symptomen zoals jezelf van buitenaf ervaren of het gevoel dat de wereld niet echt is
hulp voor borderline
psychotherapie
- dialectische gedragstherapie (DGT/DBT): leert omgaan met emoties en zelfdestructief gedrag
- mentalization-based treatment (MBT): helpt bij het begrijpen van jezelf en anderen
- schematherapie: richt zich op hardnekkige negatieve patronen uit de jeugd
- cognitieve gedragstherapie (CGT): voor specifieke denk- en gedragspatronen
medicatie
Er is geen specifieke medicatie voor BPS, maar
- antidepressiva kunnen helpen bij stemmingsklachten
- antipsychotica bij wanen of sterke stemmingswisselingen
- slaapmiddelen of angstremmers in uitzonderlijke gevallen, kortdurend
crisisinterventie
- bij ernstige suïcidale gedachten of zelfbeschadiging is onmiddellijke hulp nodig
- er bestaan speciale klinieken en intensieve behandelprogramma’s voor mensen met borderline
zelfhulp en ondersteuning
- lotgenotengroepen
- boeken en apps gericht op emotieregulatie en zelfzorg
- familie-educatieprogramma’s (voor naasten van iemand met BPS)
soorten borderline
Er zijn geen officiële soorten van borderline, maar in de praktijk worden er soms (niet-officiële) subtypes beschreven wat helpt om variaties in symptomen beter te begrijpen.
- impulsief: snel boos, roekeloos en op zoek naar spanning
- zelfdestructief: neiging tot zelfbeschadiging of depressieve trekken
- boos: vijandig en wraakzuchtig
- verlatingsgevoelig: extreem bang om alleen gelaten te worden, klampend gedrag
hoe ga je om met borderline
Omgaan met iemand met borderline kan intens, verwarrend en emotioneel uitputtend zijn. Maar ook waardevol en leerzaam mits je de juiste strategieën en grenzen hanteert. Het vraagt veel begrip en geduld, maar je hoeft geen therapeut te zijn. Een stabiele, respectvolle aanwezigheid is vaak al van grote waarde. Zorg echter altijd goed voor jezelf en vraag hulp als de relatie te zwaar wordt.
begrip
begrip is de eerste stap want mensen met borderline
- hebben intense emoties die ze moeilijk kunnen reguleren
- zijn extreem gevoelig voor (vermeende) afwijzing of verlating
- kunnen zwart-wit denken: iemand is óf helemaal goed óf slecht
- hebben vaak moeite met vertrouwen en grenzen
kalm en voorspelbaar
- reageer rustig en consequent, ook als de ander emotioneel of boos wordt
- laat je niet meeslepen in drama of beschuldigingen
- benoem rustig wat je ziet, zonder te oordelen
stel grenzen
Mensen met BPS testen vaak onbewust grenzen uit. Daarom zijn duidelijke en liefdevolle grenzen cruciaal.
- geef aan wat je wel en niet accepteert (bv. geen verbaal geweld)
- blijf vriendelijk maar vastberaden
- herhaal je grenzen indien nodig, zonder boos te worden
niet persoonlijk
Veel van hun reacties komen voort uit angst en pijn, niet uit kwaadaardigheid.
- als ze je beschuldigen of opeens afstand nemen: zie het als een uiting van hun innerlijke strijd
- het is moeilijk, maar probeer het gedrag te scheiden van de persoon zelf
bied steun
- laat merken dat je er voor hen bent, maar blijf bij jezelf
- je bent geen therapeut, je kunt ze niet “fixen”
- moedig therapie aan
zorg voor jezelf
Je eigen welzijn is net zo belangrijk als dat van hen. Vergeet dat niet.
- zoek steun bij vrienden, lotgenoten of een therapeut
- laadt jezelf op tijd op, zeker na emotioneel heftige momenten
- wees eerlijk over je grenzen en draagkracht
trage evolutie
Verwacht ups en downs want herstel is geen rechte lijn.
- relaties met iemand met BPS kunnen cyclisch zijn: nabijheid, afstand, conflicten, herstel
- probeer niet telkens alles op te lossen, want soms is alleen luisteren genoeg
- kleine stapjes in groei verdienen waardering
wees alert
Mensen met BPS kunnen soms suïcidaal of zelfbeschadigend gedrag vertonen.
- neem signalen van suïcidaliteit altijd serieus
- bel in noodsituaties de huisarts, 113 Zelfmoordpreventie of 112
- bespreek een crisisplan als dat er is
is herstel mogelijk
Borderline is behandelbaar. Veel mensen herstellen grotendeels of volledig, leren beter met hun emoties omgaan, gezonde relaties aangaan en een stabieler leven leiden. Het vergt tijd, inzet en vaak langdurige therapie maar vooruitgang is zeker mogelijk.
Je staat er echt niet alleen voor. Neem contact op met je huisarts voor psychologische ondersteuning of ontdek onderstaande alternatieve therapieën.
affirmaties
aromatherapie
ayurveda
Bachbloesems
bioresonantie
causale voetreflexologie
Dornmethode
EFT
EMDR
emokinesiologie
Gestalttheorie
lees boek
ontdek alle boeken
informatief platform dat je terug op weg wil helpen naar wie je altijd bent geweest - geniet van jezelf
© 2010-2025 Lichaam en Geest - alle rechten voorbehouden
door het bezoeken van deze site ga je expliciet akkoord met het plaatsen van analytische cookies
disclaimer, cookies & privacy - hosting